KGK: Yerel basının devlet desteğine ihtiyacı var

KGK’nın seçilmiş kurullarının toplandığı yıllık geleneksel olağan toplantısı da Alanya’da Eftelia Marin Otel kongre salonunda yapıldı. Türkiye’nin 55 ili ile KKTC ve Azerbaycan’ın yanısıra Arnavutluk, İngiltere, Hollanda, Gürcistan, Yunanistan, Romanya, Suriye, Türkmenistan, Almanya, Tacikistan, Kazakistan, Rusya ve Lübnan’ın aralarında bulunduğu 18 ülkeden 37 olmak üzere toplam 156 gazetecinin katıldığı Medya Çalıştayı’nda ise iletişim alanında uzmanlar tarafından katılımcılara sektörün gelişimi ve geleceğine ilişkin raporlar sunuldu. Raporda, “Yazılı basın ve televizyon kanalları krizden çıkış yolu arıyorlar. Devletin desteğine her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyorlar. Bu gidişle, işsiz gazetecilerin sayısı artabilir” denildi.

Konseyin Yönetim, Denetim, Etik ve Danışma kurulları eş zamanlı olarak toplandı. Daha sonra Dış Medya, Yaygın Medya ve Yerel Medya Meclisleri üyeleriyle ayrı ayrı bir araya gelerek mesleki sorunlar, çözüm önerileri ve 2023 yılı çalışma takvimi üzerine istişareler yaptılar.  KGK Yerel Medya Meclis Başkanı İsrafil Avcı ise, çalıştaya sunduğu raporda, il temsilcilerinin katılımıyla yapılan toplantıda ağırlıklı olarak, kamuoyunda tartışılan dezenformasyon yasasının 29. maddesine ilişkin endişelerin dile getirildiğini kaydederek, “Meslektaşlarımızın karşılaştığı hukuki sorunların çözümüne katkı sağlamak için konusunda uzmanlardan oluşan komisyon kurulacak.  BİK seçimleriyle ilgili temsilciler bölgelerinde ön çalışma başlatacak. Bölgesel toplantı takvimi için aldığımız teklifleri değerlendireceğiz” diye konuştu.

SONUÇ BİLDİRGESİ

Çalıştaya katılan KGK üyelerinin dile getirdiği görüşler doğrultusunda aşağıdaki metnin kamuoyu ile paylaşılmasına karar verilmiştir:

Yazılı basın kuruluşları ve televizyon kanalları krizden çıkış yolu arıyorlar. Devletin desteğine her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyorlar. Bu gidişle, işsiz gazetecilerin sayısı artabilir. Devlet desteğine her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyoruz. Şöyle ki:

YAZILI BASIN açısından; Basın İlan Kurumu Genel Kurulu; her yılın Kasım ayında toplanarak, yeni yılda uygulanacak Resmi İlan Fiyat Tarifesi’ni görüşüp, belirlenen yeni fiyat tarifesi en geç Aralık ayında Resmi Gazete’de yayınlanarak Ocak ayının başından itibaren uygulamaya alınıyordu. Ancak geçtiğimiz yıl Hükümet kanadının atanmaması sebebiyle 11 aylık gecikmeyle toplanabilen Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nun, bugüne kadar ki en yüksek zamla 20.40 TL olan Resmi İlan sütun santim fiyatını 35 TL’ye çıkarması Anadolu basını için gerçek anlamda can suyu olsa da bu süreçte zorunlu giderlerini karşılayamayan onlarca gazete kapanmak zorunda kalmış, kapanmayanlar ise banka kredileriyle veya birikimlerini eriterek bugüne gelmişlerdir. Bu sebeple Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nun geçtiğimiz yıl yaşanan aksaklığa mahal vermeden içinde bulunduğumuz Kasım ayında toplanması Anadolu basınımız için hayati önem arz etmektedir. Ayrıca; yine bu toplantıda son yapılan zam oranının hammaddelere gelen zamların yanında küçük kaldığını unutmadan, ciddi bir artırıma gitmesini bekliyoruz. Çünkü son 2 yılda özellikle kağıt, kalıp, boya ve diğer emtia fiyatlarında ortalama yüzde 464 oranında bir artış olmuştur. Bunun yanı sıra hükümetimiz tarafından asgari ücrete yapılan yüzde 50’lik zam, personellerimizin daha ferah, daha rahat bir yaşam sürdürmelerine katkı sağlayacağı için hepimizi mutlu etse de bu yükün neredeyse tamamının işletmelere yüklenmesi, karşılamakla zorunlu olduğumuz sabit giderlerimizin karşılanmasını imkansız hale getirmiştir. Ayrıca Ocak ayında asgari ücrete yeniden zam yapılması gündemde iken, bunların Genel Kurul’da dikkate alınmasını bekliyoruz. Anayasal bir görev olan habercilik işlevini yerine getiren, demokrasinin işlerliğini sağlayan, yayın yaptığı şehrin gelişimine katkı koyan, şehir hafızası olan ve sivil denetim işlevini yerine getiren Anadolu basını, bu görevlerini yerine getirebilmesi için, resmi ilanlar ve ilan sütun santim fiyatlarının pansuman değil tedavi edecek oranda olması hayati önem arz etmektedir.

Kaldı ki, gazetelerimiz resmi ilan gelirlerinin neredeyse tamamına yakınını KDV, SGK, Muhtasar, Gelir ve Kurumlar vergilerinin yanı sıra en önemli kamu hizmeti olarak sağladığı istihdamla devlete geri vermektedir. Yani devlet bir cebinden çıkarıp verdiğini, bizden tekrar geri alarak diğer cebine koymaktadır. Bu çok açık tablonun Genel Kurul’da göz ardı edilmeden Resmi İlan Fiyat Tarifesi’nin Anadolu basınına gerçek anlamda nefes aldıracak oranda arttırılmasının önemine bir kez daha vurgu yapıyoruz. Aksi bir durumda ise; varlığını sürdürmek zorunda olan kadim Anadolu basını, özgürlüğünü kaybedip belirli güç odaklarının himayesine girecektir.Bir başka önemli konu ise; Valiliklerin resmi ilanlar konusunda aracılık ettiği illerimizin tamamının uyum süreci sonucunda Basın İlan Kurumu’na bağlanacak olması. Uyum sürecinde gazetelerimiz Basın İlan Kurumu’na yüzde 15’lik komisyonu ödemeye başladılar. Ancak asıl zorlanacakları kadro konusu şimdiden ele alınmalıdır. Mevcut durumda bile asgari kadro istihdamı konusunda zorlanan özellikle küçük ölçekli illerimizin, gelirlerine bakıldığında 6 kişilik kadroyu bünyesinde barındırması imkansızdır.

Kaldı ki, 300-500 bin nüfuslu bir şehir ile 40-50 bin nüfuslu şehrin aynı kategoride değerlendirilmesi hiç adil değildir. Sanayi ve turizmin ağırlıklı olduğu birçok şehrimizde özel ilan gelirleri neredeyse resmi ilan gelirleri oranında veya daha fazlasını teşkil ederken, 40-50 bin nüfus bandında olan şehirlerimizde özel ilanlar neredeyse sıfır düzeyindedir. Bu sebeple uyum süreci Nisan 2023 yılında bitecek illerimiz için; kadro sayısı, zorunlu satış miktarı, vergilendirme gibi ana gider kalemleri titizlikle güncellenmelidir. Bu konuda yapılacak en sağlıklı ve adil yöntem ise, il ve ilçe ayrımı olmadan yerleşim yerinin nüfusuna göre kadro sayısının kademelendirilmesidir. Bu konunun da Genel Kurul’da ele alınmasının Resmi İlan Fiyat Tarifesi kadar önemli olduğunun altını çizmeliyiz. Kadim Anadolu basınımızın sorunlarının yukarıda arz ettiğimiz iki konudan ibaret olmadığını, kronikleşen birçok sorunla boğuştuğunu biliyoruz. Yılsonu gelmesi sebebiyle Genel Kurul’da önceliğin bu konular olması gerektiğini, Küresel Gazeteciler Konseyi olarak; diğer sorunların da ajandamızda olduğunu, bu sorunların çözümü konusunda atılacak adımları da titizlikle takip ettiğimizi bilmenizi isteriz.